هم‌افزایی حکمرانی خوب و برنامه‌ریزی مشارکتی در پیاده‌سازی راه‌حل‌های مبتنی‌بر طبیعت: چارچوبی برای توسعه پایدار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

10.22059/jnrg.2025.401712.1050

چکیده

در دهه‌های اخیر چالش‌های زیست‌محیطی پیچیده‌ای مانند تغییرات اقلیمی، تخریب زیستگاه‌ها، کاهش منابع آب، تهدید امنیت غذایی، سلامت عمومی و توسعه اقتصادی جوامع انسانی را با مخاطره مواجه کرده‌اند. شواهد نشان می‌دهد رویکردهای مدیریتی سنتی به‌تنهایی توان پاسخگویی مؤثر به این بحران‌ها را ندارند و در بسیاری موارد، سبب تشدید تعارضات اجتماعی و کاهش پایداری بلندمدت شده‌اند. در این زمینه راه‌حل‌های مبتنی بر طبیعت به‌عنوان رویکردی نوآورانه و تحول‌آفرین، با الهام از فرایندها و خدمات اکوسیستم‌ها، تلاش می‌کنند ضمن حفظ و بازسازی سرمایه‌های طبیعی، نیازهای انسانی در حوزه‌های مختلف را نیز تأمین کنند. با این حال موفقیت و پایداری این پروژه‌ها صرفاً به جنبه‌های فنی و زیست‌محیطی محدود نمی‌شود و نیازمند فراهم بودن بسترهای نهادی و اجتماعی کارآمد است. پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد کیفی و تحلیل اسناد بالادستی، چارچوبی را برای تبیین سازوکار هم‌افزایی میان حکمرانی خوب و برنامه‌ریزی مشارکتی در اجرای راه‌حل‌های مبتنی بر طبیعت ارائه می‌دهد. یافته‌ها نشان می‌دهد تحقق موفقیت این راه‌حل‌ها مستلزم توجه هم‌زمان به ابعاد محلی، فراملی، نهادی و بخشی است. مشارکت فعال ذی‌نفعان، شفاف‌سازی فرایندها، همکاری‌های بین‌المللی، استفاده از سامانه‌های هوشمند اداری، توسعه کشاورزی پایدار، حمل‌ونقل پاک و بوم‌گردی پایدار، از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر موفقیت پروژه‌ها محسوب می‌شوند. ترکیب حکمرانی خوب و برنامه‌ریزی مشارکتی، با بهره‌گیری از حکمرانی چندسطحی و نوآوری‌های نهادی، زمینه تحقق توسعه پایدار و ارتقای کیفیت زندگی را فراهم می‌آورد.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار