تبیین و تحلیل جایگاه استراتژیک بخش بوم شناختی در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیات علمی دانشگاه تهران

10.22059/jnrg.2025.399107.1040

چکیده

ایران، به عنوان کشوری با تنوع اقلیمی و زیستی منحصر به فرد، در سال‌های اخیر با چالش‌های محیط زیستی متعددی روبرو بوده است. خشکسالی، آلودگی هوا، تخریب جنگل‌ها و مراتع و از بین رفتن تنوع زیستی، تنها بخشی از این چالش‌ها هستند که می‌توانند اثرات منفی قابل توجهی بر اقتصاد، سلامت و امنیت اجتماعی کشور داشته باشند. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و ارزیابی عوامل مؤثر داخلی و خارجی بر موقعیت راهبردی بخش بوم‌شناختی کشور است. بر اساس این ارزیابی، اقدامات کلان و خرد اقتصادی حوزه بوم‌شناختی تعیین و در اختیار مدیران مرتبط قرار می‌گیرد. روش تحقیق این پژوهش، آمیخته (کیفی- کمی) است و از ماتریس تعیین موقعیت راهبردی (شامل استراتژی‌های دفاع یا بقا، محافظه‌کارانه، اقتضایی یا رقابتی و تهاجمی) بهره می‌برد. اطلاعات و داده‌های مورد نیاز از طریق جمع‌بندی نتایج حاصله از نظریات مدیران، معاونان و کارشناسان شرکت‌های فعال در زمینه محیط زیست و بوم‌شناختی کشور که به‌عنوان جامعه آماری انتخاب شده‌اند، گردآوری شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که در میان عوامل داخلی، مؤلفه‌های قوت میانگین بالاتری نسبت به مؤلفه‌های ضعف دارند و در میان عوامل بیرونی، میانگین تهدیدها از فرصت‌ها بیشتر است. بر این اساس، جایگاه استراتژیک در بخش بوم‌شناختی، رقابتی است و الگوهای مربوط به موقعیت رقابتی که در این پژوهش معرفی شده‌اند، قابل کاربرد و استفاده برای این بخش می‌باشند.

کلیدواژه‌ها