نقش استراتژیک حسابداری محیط‌زیستی در بهبود حکمرانی پایدار منابع طبیعی: رویکرد هیبریدی مبتنی بر روش‌شناسی Q و تحلیل خوشه‌ای

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه حسابداری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.

2 گروه حسابداری، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

3 گروه مدیریت، دانشکده علوم‌اداری و اقتصادی، دانشگاه اراک، اراک، ایران.

چکیده

این پژوهش، انجام‌شده در سال ۱۴۰۴، نقش حسابداری محیط‌زیستی استراتژیک را در بهبود حکمرانی پایدار منابع طبیعی در ایران با تمرکز بر کیفیت حکمرانی، وابستگی به منابع طبیعی و نوآوری‌های فناوری سبز بررسی کرد. داده‌ها با استفاده از رویکرد هیبریدی روش‌شناسی  و تحلیل خوشه‌ای از ۴۵ ذی‌نفع (۱۵ فعال در بخش دولتی، ۱۵ کارشناس دانشگاهی و ۱۵ فعال در بخش خصوصی) از طریق مرتب‌سازی Q با ۵۰ گویه (آلفای کرونباخ 87/0) جمع‌آوری شدند. تحلیل کیفی تطبیقی فازی سه ترکیب علّی اصلی را شناسایی کرد:  (پوشش= 72/0، سازگاری=83/0)، ~SEA × GTI (پوشش=68/0، سازگاری=81/0) و  (پوشش= 65/0، سازگاری=80/0) که نقش میانجی کیفیت حکمرانی و کفایت نوآوری‌های فناوری سبز را تأیید کرد. تحلیل خوشه‌ای  (امتیاز سیلوئت 78/0) سه خوشه منطقه‌ای را استخراج کرد: خوشه شمالی (اندازه ۲۹، )، خوشه جنوبی (اندازه ۱۶، ) و خوشه مرکزی (اندازه ۱۵، ). آزمون و کای‌دو  تفاوت‌های معنادار بین خوشه‌ها را تأیید کردند. یافته‌ها، با همبستگی‌های بالای 70/0 و توافق ۸۵ درصد در مرتب‌سازی Q، نشان دادند حسابداری محیط‌زیستی استراتژیک با تقویت شفافیت، به‌ویژه در خوشه‌های با کیفیت حکمرانی بالا، حکمرانی پایدار منابع طبیعی را بهبود می‌دهد و نوآوری‌های فناوری سبز اثرات منفی وابستگی به منابع را تعدیل می‌کند. این نتایج سیاست‌های منطقه‌ای برای کاهش چالش‌های محیط‌زیستی ایران، مانند تغییرات اقلیمی و فرسایش منابع و دستیابی به اهداف توسعه پایدار (۷ و ۱۳) را پیشنهاد می‌دهند. محدودیت‌ها شامل وابستگی به دیدگاه‌های ذهنی و حجم نمونه محدود است، اما سه‌سویه‌سازی و اعتبارسنجی همتایان اعتبار نتایج را تقویت کردند. تحقیقات آینده می‌توانند از داده‌های طولی و فناوری‌هایی مانند بلاکچین برای نظارت پویا بر پایداری منابع استفاده کنند.

کلیدواژه‌ها

حکمرانی منابع طبیعی
دوره 2، شماره 3
مهر 1404
صفحه 248-264

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار