تأثیر برنامه آموزش محیط‌زیست بر رفتار مسئولانه و دانش و نگرش محیط‌‌زیستی دانش‌آموزان ابتدایی شهر علی‌آباد کتول

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم تربیتی، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران.

2 گروه علوم تربیتی، واحد علی آبادکتول، دانشگاه آزاد اسلامی، علی آبادکتول، ایران.

3 گروه علوم تربیتی، دانشگاه فرهنگیان، گرگان، ایران.

چکیده

با توجه به اینکه یکی از چالش‌های اساسی نظام‌های آموزشی معاصر، پرورش نسلی توانمند در درک، تحلیل و مدیریت مسائل محیط‌زیستی است، ارزیابی اثربخشی برنامه‌های آموزش محیط‌‌زیست اهمیت نظری و کاربردی ویژه‌ای دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر برنامه آموزش محیط‌‌زیست بر رفتار مسئولانه، دانش و نگرش محیط ‌زیستی دانش‌آموزان پایه ششم ابتدایی بود. این مطالعه از نوع کاربردی و با روش شبه‌آزمایشی انجام شد. جامعه آماری شامل تمام دانش‌آموزان پایه ششم شهرستان علی‌آباد کتول در سال تحصیلی ۱۴۰۴-۱۴۰۳ بود که از میان آنها ۵۰ نفر به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش در طول ۱۲ جلسه تحت آموزش برنامه محیط‌‌زیست در چهار واحد حفاظت از آب، حفاظت از گیاهان و جانوران، پرورش رفتار درست محیط‌‌زیستی و مدیریت پسماند قرار گرفت. ابزار گردآوری داده‌ها شامل مقیاس رفتار مسئولانه محیط ‌زیستی ساچدوا (۲۰۲۱) و پرسشنامه دانش و نگرش محیط‌‌زیستی لیمینگ، دایر و براکن (۱۹۹۵) بود. داده‌ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها نشان داد که برنامه آموزش محیط‌‌زیست موجب افزایش معنادار رفتارهای مسئولانه محیط‌‌زیستی (رفتار حفاظتی، رفتار مصرف‌کننده سبز و رفتار مدیریت پسماند)، همچنین ارتقای دانش و نگرش محیط‌‌زیستی دانش‌آموزان گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل شد. در نتیجه می‌توان گفت آموزش محیط‌‌زیست با فعال‌سازی همزمان مؤلفه‌های شناختی، عاطفی و رفتاری، زمینه‌ساز پرورش شهروندان آگاه، دارای نگرش مثبت و رفتار مسئولانه در قبال محیط‌زیست است و می‌تواند به‌عنوان راهبردی مؤثر در برنامه‌های درسی مدارس مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

حکمرانی منابع طبیعی
دوره 2، شماره 3
مهر 1404
صفحه 306-320

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار