اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر امنیت آب با رویکرد اجتماعی- هیدرولوژیک (منطقۀ پژوهش: دشت هشتگرد)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران.

2 استاد دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران.

3 دانشیار دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران.

4 پژوهشگر پسادکتری، مؤسسه کسب و کار اجتماعی دانشگاه تهران.

چکیده

عصر حاضر می‌تواند آغاز بحرانی باشد که عامل اساسی آن را یک عنصر حیاتی یعنی آب شکل می‌دهد. بحران کم‌آبی که امروزه سطح زمین را فراگرفته، آسیب‌ها و تهدیدهای جدی برای مردم در سراسر کرۀ زمین ایجاد کرده است. در این میان، ایران به‌دلیل عواملی از قبیل موقعیت جغرافیایی خاص، اختلال و نوسان در بارش، از کشورهای کم‌آب به‌شمار می‌آید که وضعیت آب در برخی مناطق آن بحرانی است. هدف این پژوهش اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر امنیت آب با رویکرد اجتماعی - هیدرولوژیک در دشت هشتگرد استان البرز است. در این پژوهش به‌منظور بررسی و ارزیابی امنیت آب دشت هشتگرد از چارچوب ارزیابی امنیت آب استفاده شده که شامل دو بخش اصلی شاخص‌های هیدرولوژیکی و شاخص‌های اقتصادی– اجتماعی است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 152 نفر محاسبه شد. برای به‌دست آوردن شاخص کلی امنیت آب معیارهای پنج‌گانۀ در دسترس بودن آب، تولید آب، خطرهای آب، سلامت حوضۀ آبخیز و حکمرانی آب سنجیده شد. ابتدا مقادیر کلی شاخص امنیت آب محاسبه شد و اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر امنیت آب با استفاده از رویکرد تصمیم‌گیری چندمعیاره انجام گرفت. نتایج نشان می‌دهد که شاخص کلی امنیت آب در سال‌های 1393، 1394، 1395 در وضعیت ضعیف و در سال‌های 1396، 1397 در وضعیت خیلی ضعیف قرار دارد.

کلیدواژه‌ها

حکمرانی منابع طبیعی
دوره 1، شماره 1
فروردین 1403
صفحه 69-82

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار