مقایسه تطبیقی ذخیره کربن آلی مراتع استان کرمانشاه پیش و پس از اجرای قانون جامع حدنگار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کرمانشاه

2 گروه مهندسی طبیعت، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست ، دانشگاه ملایر

چکیده

افزایش ترسیب کربن در خاک موجب تقویت تولید زیست‌توده گیاهی، بهبود حاصل‌خیزی، ظرفیت نگه‌داشت آب خاک و کاهش فرسایش می‌شود. این پژوهش با هدف بررسی تغییرات ذخیره کربن آلی پوشش گیاهی مراتع استان کرمانشاه در دو مقطع زمانی پیش و پس از اجرای قانون جامع حدنگار و همچنین ارزیابی تغییر سطح آمایشی مراتع انجام شد. مطالعه حاضر از نوع شبه‌آزمایشی با طراحی قبل- بعد بوده و داده‌های مورد نیاز آن از منابع ثانویه شامل سالنامه‌های آماری وزارت جهاد کشاورزی، نقشه‌های حدنگاری و اطلاعات تولید زیست‌توده در طبقات مختلف مرتع گردآوری شد. برای هر یک از ۱۴ شهرستان استان، ذخیره کربن آلی پوشش گیاهی در سه طبقه مرتعی (کم‌تراکم، نیمه‌متراکم و متراکم) محاسبه و میانگین دو دوره زمانی با آزمون t مستقل مقایسه شد. نتایج نشان داد که با وجود کاهش ۱۹۴۵۲۵ هکتاری وسعت مراتع استان تفاوت میانگین ذخیره کربن آلی پوشش گیاهی در هیچ‌یک از طبقات مرتعی قبل و بعد از اجرای قانون حدنگار از نظر آماری معنی‌دار نیست (05/0 p >). بیشترین مقدار ترسیب کربن پس از اجرای قانون در شهرستان سرپل‌ذهاب (۵/۵۷ کیلوگرم در هکتار) و کمترین مقدار در گیلانغرب (۳/۷۵ کیلوگرم در هکتار) مشاهده شد. نتایج پژوهش بیانگر آن است که اجرای قانون جامع حدنگار به‌تنهایی تأثیر قابل‌توجهی بر ذخیره کربن آلی پوشش گیاهی مراتع استان کرمانشاه نداشته است؛ امری که می‌تواند ناشی از نیاز به زمان بیشتر برای مشاهده پیامدهای نهادی این قانون یا تأثیر عوامل مؤثری همچون شرایط اقلیمی، شدت بهره‌برداری و وضعیت اکولوژیکی باشد. بنابراین، برای ارزیابی دقیق‌تر اثرات قانون حدنگار بر ذخیره کربن آلی مراتع، انجام مطالعات بلندمدت، چندعاملی و مبتنی بر داده‌های سری زمانی ضروری به نظر می‌رسد.

کلیدواژه‌ها

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار